ࡱ> MOLGbjbjT~T~4H66  ^^^^^rrrr ~ rheee$B!^eeeee^^<e^^e⿂Xr{R0"^ eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee  $:NASZ DZIENNIK PoniedziaBek, 20 wrze[nia 2010, Nr 220 (3846) My[l jest broni Gdy wa|yBy si losy przywrcenia religii do szkB, przyjechaB do mnie specjalnie do Przemy[la redaktor naczelny "Gazety Wyborczej" Adam Michnik. NamawiaB, by zrezygnowa z tych planw. OstrzegaB, |e w niektrych miastach mo|e doj[ nawet do zamieszek Katecheza ubogaca spoBeczeDstwo Z JE ks. abp. Ignacym Tokarczukiem z Przemy[la, inicjatorem przywrcenia nauczania religii w szkoBach w 1990 r., rozmawia Mariusz Bober Dwadzie[cia lat od przywrcenia katechezy do polskich szkB lewica domaga si jej usunicia. Jak Ksidz Arcybiskup odbiera takie |dania? - My[l, |e jest to przejaw obserwowanej na caBym [wiecie dziaBalno[ci ruchw przeciwnych Ko[cioBowi katolickiemu, moralno[ci i etyce. Pod tym wzgldem lewica - w porwnaniu z okresem komunizmu - jeszcze bardziej wzmocniBa si poprzez wspBprac z r|nymi organizacjami oraz pewne zakulisowe dziaBania. Ataki na Ko[ciB katolicki nasiliBy si po ostatnich wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. Nowe wBadze obraBy bardzo lewicowy kurs. Komu i czemu sBu|y walka z nauczaniem religii w szkole? - Na pewno nie spoBeczeDstwu. Propagowanie takich postulatw, jak np. wyrzucanie religii ze szkB, oznacza walk ze spoBeczeDstwem. My[l, |e tak jak nie powiedzie si walka z krzy|em, tak rwnie| nie uda si wyrzuci religii ze szkB. Przez te 20 lat katecheza w szkoBach prze|yBa swj renesans. RozwinBy si programy i organizacja nauczania, metodyka itd. Powrt religii do szkB jest wielkim dobrodziejstwem nie tylko dla dzieci, rodzicw, ale rwnie| dla nauczycieli i kultury narodowej. Bowiem to wBa[nie w szkole - oprcz rodziny - skupia si |ycie Narodu, z jego bogactwem nauki, sztuki i metod wychowania. Mo|emy powiedzie, |e po dwudziestu latach nauczania religii w szkoBach wida ju| dobre owoce katechizacji? - Mamy bogate do[wiadczenie i metodyczne, i programowe. Umiemy lepiej dociera do mBodzie|y z przekazem religijnym. Powstaj tak|e coraz lepsze podrczniki do nauki religii. To wBa[nie Ksidz Arcybiskup byB inicjatorem przywrcenia lekcji religii w szkoBach. - Tak, i to ju| na samym pocztku przemian w Polsce. Po ci|kim okresie rzdw komunistw w PRL, w 1989 r. powstaBa Komisja Wsplna Przedstawicieli Rzdu i Konferencji Episkopatu Polski [w okresie PRL w podobnej formule dziaBaBa Komisja Mieszana - przyp. red.], ktrej zostaBem przewodniczcym ze strony ko[cielnej. Ju| na pierwszym jej posiedzeniu zaproponowaBem przywrcenie nauczania religii w szkoBach. Jakie argumenty za przywrceniem religii do szkB przedkBadaB Ksidz Arcybiskup przedstawicielom ju| nowych wBadz, wyBonionych przez tzw. Sejm kontraktowy w 1989 roku? - WskazywaBem przede wszystkim na to, |e wyrzucajc religi ze szkB w okresie PRL, wyrzdzono krzywd mBodzie|y i spoBeczeDstwu. TBumaczyBem, |e je[li wBadze chc poprawy sytuacji w Polsce, nale|y przywrci nauczanie katechezy w szkoBach. Jak zareagowali przedstawiciele rzdu, w ktrym zasiadali ju| dziaBacze "Solidarno[ci"? - O[wiadczyli, |e powrt religii do szkB jest niemo|liwy. Tak|e wielu kapBanw nie dowierzaBo, |e to si uda. ZapowiedziaBem wtedy, |e je[li wBadze nie zgodz si na to, bdziemy d|yli do rozpisania referendum w tej sprawie. TBumaczyBem, |e w takiej kwestii Nard ma prawo podj decyzj sam. To przekonaBo wBadze. ZrozumiaBy, |e to nie s sBowa rzucone na wiatr. Mo|e politycy przypomnieli sobie, |e w czasach PRL, gdy twierdzono, i| nie mo|na budowa ko[cioBw, wiele ich wznie[li[my w diecezji, ktrej byBem pasterzem. Czyli przekonaBa ich dopiero grozba zorganizowania referendum? - Ale nie od razu. Przedstawiciele wBadz tBumaczyli tak|e, i| w szkoBach nie ma sal, w ktrych mo|na byBoby uczy religii. Odpowie t#D$J%*,,,45z:;>B?DEGGGGGGιhU.hh5CJOJPJQJ\aJnHtH.hh5CJ$OJPJQJ\aJ$nHtH(hhCJOJPJQJaJnHtH.hh5CJOJPJQJ\aJnHtH2hh5CJKH$OJPJQJ\aJnHtH&x GGG dd\$gd d\@&gddd@&[$gd$ddd@&[$\$a$gd$ddd@&[$\$a$gd$ddd@&[$\$a$gddziaBem wtedy, |e w niektrych miejscach przy ko[cioBach s salki katechetyczne, w ktrych pocztkowo - dopki szkoBy nie bd miaBy odpowiednich warunkw, dzieci mog si uczy. W koDcu wBadze zgodziBy si, ale tylko w obliczu grozby przeprowadzenia referendum w tej sprawie. Jak zareagowali inni przedstawiciele opozycji z czasw PRL? - Pamitam, |e przyjechaB do mnie specjalnie do Przemy[la redaktor naczelny "Gazety Wyborczej" Adam Michnik. NamawiaB, by zrezygnowa z planw przywrcenia nauczania religii w szkoBach. TwierdziB m.in., |e nie mo|na nikogo zmusza do nauki religii, a wprowadzenie katechezy do szkB implikuje przymus uczszczania na te lekcje tak|e dla uczniw z rodzin niewierzcych. OdpowiedziaBem, |e nikt nie bdzie zmuszany do udziaBu w katechezie szkolnej. Michnik ostrzegaB te|, |e w Warszawie i niektrych innych miastach mo|e doj[ nawet do zamieszek i buntu mBodzie|y przeciwko szkolnej katechezie. Rzeczywi[cie, po przywrceniu nauczania religii w szkoBach w niektrych miastach miaBy miejsce protesty. Ale po pewnym czasie ustaBy, poniewa| mBodzie| dostrzegBa potrzeb prowadzenia katechezy i przyjBa to ze zrozumieniem. Ja od razu powiedziaBem Michnikowi, |e nie ma co straszy, poniewa| nie ma racji, a wBadze powinny my[le przede wszystkim o dzieciach, ktre nie miaBy mo|liwo[ci nauczania katechezy przez tyle lat komunistycznej dyktatury. Ju| wtedy pojawiaBy si argumenty, |e lekcje mo|na przeprowadza w salkach katechetycznych? - Tak. Ale nie wszdzie byBo to mo|liwe. W Warszawie w wielu ko[cioBach nie byBo sal katechetycznych. I generalnie brakowaBo [wityD. Nie odbudowano bowiem wszystkich ko[cioBw zburzonych podczas II wojny [wiatowej. W niektrych parafiach byB nawet problem z przygotowaniem dzieci do Pierwszej Komunii Zwitej. FunkcjonowaBy parafie, ktre liczyBy kilkadziesit tysicy wiernych. Jak w takiej sytuacji mo|na byBo prowadzi katechizacj dzieci? Przywrcenie katechezy w szkoBach byBo powrotem do tradycji II Rzeczypospolitej, do ktrej przecie| nawizywaBa powstajca III RP. Dopiero komuni[ci w czasach PRL wyrzucili religi ze szkB. Przeciwnicy nauczania religii w szkoBach wysuwaj argument, |e jest ona zle prowadzona. Pojawiaj si tezy o zbytnim sformalizowaniu, sprowadzeniu katechizacji do nauki "formuBek" itd. - Skoro niektrzy tak uwa|aj, to trzeba ich zapyta, czy w takim razie nie byBaby ona rwnie| "sformalizowana", gdyby byBa prowadzona w przyko[cielnych salkach katechetycznych. Sposb przekazu tre[ci religijnych, nauczania, zale|y od tych, ktrzy to robi. Dlatego przywrcenie lekcji religii do szkB byBo rwnie| wielkim wyzwaniem dla Ko[cioBa. Jaka nauka pBynie dla nas po tych 20 latach katechizacji w polskich szkoBach? - Katecheza dla dzieci jest konieczna, ale nie wystarczy do uformowania mBodego czBowieka. Dlatego problemem dla Ko[cioBa w Polsce, a tak|e w innych krajach, jest pogBbianie wiary i wiedzy dorosBych. My[l, |e jest du|e zapotrzebowanie na t form katechizacji. W mojej diecezji prowadzona byBa katechizacja mBodzie|y w wieku maturalnym i pomaturalnym. Spotkania cieszyBy si du|ym zainteresowaniem. Przychodzili na nie nauczyciele, lekarze, robotnicy, ktrzy pogBbiali wiedz religijn i swoj wiar. Dziki tym spotkaniom powstaBo wiele warto[ciowych inicjatyw. Tylko wtedy, gdy ludzie wierzcy pogBbiaj swoj wiar i stale dbaj o formacj katolick, ich religijno[ dojrzewa. A doro[li staj si lepszym przykBadem dla mBodzie|y. - Oczywi[cie. Wwczas rodziny lepiej wychowuj swoje dzieci. To jest obecnie najpilniejsze zadanie. Ponadto ludziom wierzcym trzeba cigle dostarcza argumentw, ktre pomagaj im zachowa i rozwija postaw katolika i w odpowiedni sposb reagowa na ataki oraz wyzwania pojawiajce si w zmieniajcym si [wiecie. Dzikuj za rozmow. www.naszdziennik.pl 21h:p. A!"#$% j 666666666vvvvvvvvv666666>6666666666666666666666666666666666666666666666666hH6666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666662 0@P`p2( 0@P`p 0@P`p 0@P`p 0@P`p 0@P`p 0@P`p8XV~ OJPJQJ_HmHnHsHtHN`N Normalny dCJ_HaJmHsHtH t`t  NagBwek 1$ddd@&[$\$a$&5CJKH$OJPJQJ\^JaJtHp`"p  NagBwek 2$ddd@&[$\$a$"5CJOJPJQJ\^JaJtHp`2p  NagBwek 3$ddd@&[$\$a$"5CJOJPJQJ\^JaJtHd`Bd  NagBwek 4d\@&"5CJ$OJPJQJ\^JaJ$tH``R`  NagBwek 5dd@&[$CJOJPJQJ^JaJtHJA`J Domy[lna czcionka akapituPiP 0 Standardowy4 l4a ,k , 0 Bez listy \/\ NagBwek 1 Znak&5CJKH$OJPJQJ\^JaJtHX/X NagBwek 2 Znak"5CJOJPJQJ\^JaJtHX/X NagBwek 3 Znak"5CJOJPJQJ\^JaJtHX/!X NagBwek 4 Znak"5CJ$OJPJQJ\^JaJ$tHR/1R NagBwek 5 ZnakCJOJPJQJ^JaJtHb^`Bb 0Normalny (Web)dd\$CJOJPJQJ^JaJtH4W`Q4 ` Pogrubienie5\PK![Content_Types].xmlj0Eжr(΢Iw},-j4 wP-t#bΙ{UTU^hd}㨫)*1P' ^W0)T9<l#$yi};~@(Hu* Dנz/0ǰ $ X3aZ,D0j~3߶b~i>3\`?/[G\!-Rk.sԻ..a濭?PK!֧6 _rels/.relsj0 }Q%v/C/}(h"O = C?hv=Ʌ%[xp{۵_Pѣ<1H0ORBdJE4b$q_6LR7`0̞O,En7Lib/SeеPK!kytheme/theme/themeManager.xml M @}w7c(EbˮCAǠҟ7՛K Y, e.|,H,lxɴIsQ}#Ր ֵ+!,^$j=GW)E+& 8PK!RY7mtheme/theme/theme1.xmlYMoE#F{oc'vGuرHF[x=ޝzvg53NjHH8PTj%.H 3kT\}yg CDHfP\ IC>i n$N4)߻UL>JeKK2e,/nEހbFZ͹ #ζKk_9 adZĈꔔK=.xMfdC6Nb-켱K\X" T30P's~Stу>G%M.O"Mry8E?ԥL#SCߜbGӣE|Eʀ'<{(Z"y'N<.Ev,I A6Nv&t"-=1c8U8")QHcBJK] .H0-uIlm2-fjqVf9P('suXmd)̪eY(G]Y䀰zoP nI xy "=kk|l1Q~6M%7_ǬZQ yٿ jmZx^(Q\gQ>BANT~jCoEA3d]dm2iVֵ褽Vl<s,>gÙ/ΫŋtvavDWCd(, ~{-0%M2&a: _PK! ѐ'theme/theme/_rels/themeManager.xml.relsM 0wooӺ&݈Э5 6?$Q ,.aic21h:qm@RN;d`o7gK(M&$R(.1r'JЊT8V"AȻHu}|$b{P8g/]QAsم(#L[PK-![Content_Types].xmlPK-!֧6 +_rels/.relsPK-!kytheme/theme/themeManager.xmlPK-!RY7mtheme/theme/theme1.xmlPK-! ѐ' theme/theme/_rels/themeManager.xml.relsPK]  HGG8@0(  B S  ?ruHig<]@0Zhh*UnknownG*Ax Times New Roman5Symbol3. *Cx Arial7. [ @Verdana7.@ CalibriACambria Math"q&&'&9Y69Y60d2HX $P2!xxMonikaMonikaOh+'0 px  MonikaNormalMonika1Microsoft Office Word@F#@8UX@xX9Y՜.+,0 hp|  6  Tytu  !"#$&'()*+,./0123456789:;=>?@ABCEFGHIJKNRoot Entry FԂXPData %1Table-WordDocument4HSummaryInformation(<DocumentSummaryInformation8DCompObj  F0Dokument programu Microsoft Office Word 972003 MSWordDocWord.Document.89q